Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Büyükelçi Tanju Bilgiç, UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin Genişletilmiş 44. Oturumu’nda “İstanbul’un Tarihi Alanları” ile ilgili kabul edilen karara ilişkin açıklamada bulundu.
Tanju Bilgiç şu açıklamayı yaptı:
"Dünya Miras Listesi’ndeki “İstanbul’un Tarihi Alanları”nın bileşenleri arasında yer alan Ayasofya-i Kebir Camii ile Kariye Camii, hukuki süreç sonunda Danıştay kararıyla camiye çevrilmiştir. Ayasofya ve Kariye Türkiye Cumhuriyeti’nin mülküdür ve tarihi, kültürel ve dini değerler bağlamında titizlikle korunmaktadır.
Ayasofya ve Kariye Camilerinin hangi amaçla kullanılacağı konusu Türkiye’nin egemenlik haklarıyla ilgilidir. Bundan tam bir yıl önce ibadete açtığımız Ayasofya Camii’nin vakfiyesine uygun şekilde hizmet vermesi bir hakkın teslimi ve ülkemizin hükümran hakkını kullanmasından ibarettir.
"RESTORASYON VE DÜZENLEMELER OLUMSUZ BİR ETKİ YARATMAMAKTA"
Türkiye, bu sürecin başından bu yana UNESCO Dünya Miras Merkezi’yle açık ve kesintisiz iletişim ve işbirliği içinde olmuştur. UNESCO Danışma Misyonu’nun Türkiye’nin davetine icabetle iki defa İstanbul’u ziyaret etmesi, ülkemizin yapıcı ve şeffaf yaklaşımını açıkça ortaya koymaktadır. Bu husus, Danışma Misyonu raporlarında da ortaya koyulmuştur.
Her iki anıtsal yapıda devam etmekte olan restorasyon ve diğer düzenlemeler UNESCO standartları bakımından olumsuz bir etki yaratmamakta, bilakis 2019, 2020 ve 2021’de düzenlenen UNESCO Misyonlarında görüldüğü üzere, Ayasofya ve Kariye’nin orijinalliğinin ve bütünlüğünün korunmasını amaçlamaktadır.
"ÇELİŞEN İFADELER HAYRETLE GÖRÜLMÜŞTÜR"
Halen ülkemizin gözlemci olduğu Dünya Miras Komitesi’nin Genişletilmiş 44. Oturumu sırasında kabul edilen kararda, Danışma Misyonu raporları ve sahadaki durumla çelişen ifadeler bulunduğu hayretle görülmüştür.
Türkiye, mevcut uygulamalar, sahadaki durum ve Danışma Misyonu raporlarıyla uyumsuz; önyargılı, taraflı ve siyasi saiklerle kaleme alındığı anlaşılan UNESCO Dünya Miras Komitesi’nin İstanbul’un tarihi alanlarına yönelik kararının konuyla ilgili maddelerini reddetmektedir. Bu durum toplantı sırasında heyetimizce yapılan bir beyanla kayda geçirilmiştir.
Türkiye, 1983 yılından bu yana taraf olduğu 1972 tarihli Dünya Miras Sözleşmesi’ne taahhütleri çerçevesinde Dünya Miras Listesi’nde kayıtlı alanlarına yönelik hak, yetki ve sorumluluklarının bilinciyle, alanların korunmasına yönelik özenli ve titiz çalışmalarına devam edecektir."
NE OLMUŞTU?
Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'ne (UNESCO) bağlı Dünya Mirası Komitesi, Ayasofya ve Kariye'de yapılan değişikliklerle ilgili Türkiye'den 1 Şubat 2022 tarihine kadar rapor sunulmasını istemişti.
Ayasofya'nın camiye çevrilmesinin etkileri konusunda "derin endişe" duyduğunu belirten Komite, Türkiye'nin Ayasofya ve Kariye müzelerinin statüsünü değiştirme niyeti hakkında Komite'ye bilgi vermemesi ve diyalog kurmamasından derin üzüntü duyduğunu da ifade etmişti.
