Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı öncülüğünde yürütülen çalışmalar sonucunda Türk boğazlarından geçişlerle ilgili risklerin artması ve güvenlik nedeniyle yeni kurallar getirildi. Artık üzerinde yük olarak askeri gemi taşıyan ticari gemiler de Boğaz geçişlerini askeri gemi statüsünde tamamlayacak. Daha önce karaya oturan gemiler için kaptanın kendi kurtarma planı bekleniyor, kaptana Boğazlar’da en fazla 6 saat, Marmara denizinde ise 48 saat bekleme süresi veriliyordu. Şimdi bu düzenlemeden vazgeçildi.
Yeni getirilen kuralla gemi eğer karaya oturmuş ise Kıyı Emniyeti Genel Müdürlüğü ekipleri klavuz kaptan, su altı sörveyleri, dalgıçları ve balık adamlardan oluşan uzman bir ekiple inceleme yaparak rapor oluşturucak. Liman başkanlığınca gemiye resen kurtarma hizmeti verilecek. Kurtarılma işleminden sonra adli ve idari tedbirler kaldırılmadan, idari tahkikat tamamlanmadan kurtarma bedeli ve çevreye verilen zararlar ödenmeden veya bu konlarda taminat vermeden geminin seferine müsade edilmeyecek. Kaptanlar Boğazlar’a 3.2 km kala gemisindeki güvenlik ve teknik donanımını içeren listeyi Liman başkanlıklarına (İstanbul ve Çanakkale) bildirecek. 300 metreden uzun yolcu ve kontener gemileri Boğazlar’a girmeden en az 10 gün önce bilgi verecek. Gelişigüzel geçiş yapamayacak.
Tümamiral Gürdeniz: Bunlar devlet gemisi
EMEKLİ Tümamiral Cem Gürdeniz, ticaret gemilerinin askeri gemi statüsünde geçişi ile ilgili VATAN’a konuştu: “Türkiye haklı olarak güvenliğini sağlamak için böyle bir madde koymuştur. Bunun örneğini biz 8 Ağustos 2008’ de Rusya ile Gürcistan arasındaki Osetya Savaşı’nda yaşadık. ABD, bizim devlet gemisi dediğimiz gemilerle Boğazdan askeri malzeme geçirmek istedi. Devletimiz devlet gemisi sayılacağı için bu gemilerin Boğazlardan geçişine karşı çıktı. Ticaret gemilerinin askeri gemi statüsünde sayılması gerektiğini söyledik. Hatta daha da açılarak bu tarz ticaret gemilere, askeri malzeme taşımaları halinde askeri gemi statüsünde geçiş yapar denilebilir. Çünkü bu gemiler ülke donanmalarına hizmet ediyor. Yani yardımcı devlet gemisi niteliği taşıyorlar.”
ÇANAKKALE GEÇİLMEZ
Eklenen geçici bir madde ile halen yapım aşamasında olan 1915 Çanakkale Köprüsü inşaatı nedeniyle büyük gemilerin geçişleri bazı kurallara bağlandı. Buna göre daha önce 250 metre üzeri gemiler için uygulanan kural 200 metre ve üzeri olan tankerler için yeniden düzenlendi. Bu gemiler boğazı gündüz geçebilecek. Tankerler boğaza girdiğinde karşı yönünde 150 metre ve üzeri başka bir tanker ile ya da 200-300 metre arası kuru yük gemisi ya da yolcu gemileri ile Nara ve Kilitbahir dönüşünde karşılaştırılmayacak. Gemilerin öndeki yavaş gemiyi geçişi trafik merkezin kurallarına göre olacak. Gemiler gerek Çanakkale’de yapılacak olan köprü ayakları gerekse İstanbul Boğazı’ndaki köprü ayaklarına 100 metreden fazla yanaşamayacak.
Yapılan ilave madde ile LPG yüklü 150 metre üzerindeki gemilerin boğazlardan geçişleri gündüz, klavuz kaptanlı, römorkör eşliğinde yapması şartına bağlandı. Boyları 150-200 metre arası olan LPG gemilerinin en az 60 ton çeken, 200 merte üzerinde olan gemileri ise en az 90 ton çekebilen römorkörlerin eşliğinde geçebilmesi kuralı getirildi. Nükleer güçle çalışan ya da nükleer atık taşıyan gemilerin geçiş şartları da denizdeki akıntı verileri göz önünde bulundurularak tek yönlü olarak yapılacak.
(GAZETE VATAN)
